woensdag 05 juni, 2024

Grip op de landbouwketen 

Het landbouwareaal daalt en de eiwittransitie moet sneller. De landbouwketen vraagt steeds meer en daar wil landbouwcoöperatie CZAV een rol in spelen: als leverancier, afnemer en adviseur. Daarvoor moest CZAV transformeren van een productgestuurde naar een procesgestuurde organisatie. En om dat te realiseren moest het afscheid nemen van het vertrouwde AS400-systeem. 

CZAV, met het hoofdkantoor in Wemeldinge, speelt voor veel telers in Zuid-Nederland een belangrijke rol in de bedrijfsvoering. De landbouwcoöperatie is leverancier, afnemer en adviseur in één. Leverancier van een breed assortiment producten die op basis van een forecast worden ingekocht om tegen aantrekkelijke prijzen aan te kunnen bieden (meststoffen en gewasbeschermingsmiddelen), en afnemer, omdat het telers ook de mogelijkheid biedt om oogstproducten (graan en peulvruchten) terug te leveren aan de coöperatie. Daarnaast heeft CZAV een adviserende rol. Zo heeft het de Teelt Alert app ontwikkeld, waarmee telers de ontwikkeling in ziektedruk kunnen volgen voor algemeen voorkomende ziekten. 

Met de groeiende aandacht voor het milieu en wetgeving (Green Deal) hierop, wordt de druk op bewuster inzetten van gewasbeschermingsmiddelen en meststoffen in het teeltsysteem groter. Daarnaast wil CZAV de best mogelijke producten en diensten leveren met een optimale kwaliteit/prijsverhouding. Daarvoor heeft het een bepaalde schaalgrootte nodig. 

In de agrarische wereld is zoveel gaande. We moeten snel kunnen anticiperen.

Echter, omdat het landbouwareaal al een aantal jaren krimpt, kon CZAV als losse coöperatie niet meer zoveel groeien. Om een financieel gezonde organisatie te blijven, koos de directie derhalve voor een overnamestrategie, om zo de marktpositie te versterken en meer grip op de keten te krijgen. Dankzij de overname van Cebeco Granen in 2020 bijvoorbeeld, kan CZAV een cruciale rol spelen in de eiwittransitie in zowel de teeltkennis als de logistieke constructie. 

Vervanging bedrijfssoftware

Tegelijkertijd had het AS400-systeem dat CZAV al jaren naar tevredenheid voor de bedrijfsvoering gebruikte, toch wel zijn grenzen bereikt. “We deden op dat moment al veel buiten het AS400-systeem heen. Het was een lappendeken van applicaties geworden. Bovendien was het moeilijk om programmeurs te vinden die nog wisten hoe de software geschreven was”, schetst Wydo van der Lee de situatie toen hij in 2019 bij CZAV aan boord kwam als manager en projectleider ICT. 

“De procedurele kennis hadden we wel, maar we hadden weinig zicht op de efficiëntie van de productieprocessen. Daarnaast wilden we graag datagestuurde adviezen kunnen geven. Denk hierbij aan anticiperen op seizoensinvloeden bij gewasbescherming of bemestingsplannen. Die kennis zat destijds vooral in de hoofden van de mensen.” Het softwaresysteem technisch vervangen was dus noodzakelijk. “Maar als je doet wat je deed, dan krijg je wat je altijd kreeg, dus hebben we de strategie nog eens goed onder de loep genomen”, zegt Van der Lee over de vereisten aan een nieuwe oplossing. 

Vervolgens was de keuze voor Microsoft-technologie al snel gemaakt. “We waren al een Microsoft-huis, dus dit was voor de hand liggend. Het versnelde ons proces enorm, maar ik realiseerde me dat de implementatie geen kleinigheid zou zijn. Dat inzicht werd nog eens versterkt na een gesprek met Chainresult”, vertelt Van der Lee. Die conversatie herinnert hij zich nog goed. “Ik vroeg Chainresult om advies, maar kreeg in plaats daarvan regie aangeboden. Daar was ik in eerste instantie eigenlijk helemaal niet zo van gecharmeerd, maar dankzij het gesprek kreeg ik een beter beeld van de omvang van het project en alles wat erop ons af zou komen. Er zaten meer componenten in dat ik vooraf had voorzien”, verklaart hij waarom hij met Chainresult in zee ging. 

Onze relaties zijn lid, klant en leverancier. Die registratie vinden veel softwarepakketten lastig.

Branchespecifieke cases

Onder begeleiding van Chainresult werden twee Microsoft-implementatiepartners, die beiden een bewezen staat van dienst hebben op het gebied van Microsoft 365-oplossingen, uitgenodigd voor uitgebreide demosessies. Onderdeel hiervan was het uitwerken van twee branchespecifieke cases. “CZAV heeft geen klanten, maar relaties. Onze relaties zijn lid, klant en leverancier. Die registratie vinden veel softwarepakketten lastig”, illustreert Van der Lee en vervolgt: “Onze leveranciers zitten in een pool. Ze leveren in juli en augustus en krijgen eerst een voorschot voor hun oogst. De eindafrekening is pas in mei het jaar erop. Het gaat over het boekjaar heen; dat maakt het complex.” 

Chainresult gebruikt voor de beoordeling van de leveranciers een eigen ontwikkelde scoringsmethodiek. Tijdens de demo’s werden de IT-dienstverleners onder meer gescoord op functionele fit, kennis van de markt, kennis van de software en budget. Daarnaast werd er ook gekeken naar de langetermijnvisie en werden er bovendien nog twee referentiebezoeken per implementatiepartner afgelegd. De keuze is uiteindelijk op Cegeka gevallen. “Cegeka scoorde goed en was van de beide partijen degene die in de toekomst het beste met ons mee kan groeien. Het kan meer dan we op dat moment nodig hadden.” 

Eind 2023 was het zover. Na een intensieve testfase met wel dertig testers, eveneens onder begeleiding van Chainresult, ging CZAV succesvol live. Van der Lee kijkt met plezier terug naar de samenwerking gedurende het hele traject. “Chainresult zit echt op de stoel van de klant en heeft onze belangen goed behartigd. We zien de consultants dan ook niet als gast als ze bij ons zijn. Ze horen er helemaal bij.” Hij is in het algemeen erg tevreden over de inzet van de mensen. “We kregen de juiste mensen met de juiste expertise op het juiste moment.”

Chainresult zit echt op de stoel van de klant. En we kregen van hen de juiste mensen met de juiste expertise op het juiste moment.

AI en machine learning

Het belangrijkste verschil voor en na de implementatie, is dat CZAV van een productgestuurde organisatie een procesgestuurde organisatie is getransformeerd. En nu is het zaak dat de landbouwcoöperatie flexibel blijft. “In de agrarische wereld is zoveel gaande. Telers overkomt heel veel. In bijvoorbeeld de stikstofdiscussie zitten we niet aan het roer. Dan moeten we snel kunnen anticiperen”, zegt Van der Lee, die de ontwikkelingen met betrekking tot AI en machine learning interessante technologische innovaties vindt. “Dit kan veel betekenen voor onze advisering en productontwikkeling, bijvoorbeeld voor ziektebestrijding.”